Bảo hiểm và hợp đồng bảo hiểm

I.Bảo hiểm

1. Khái niệm:

Bảo hiểm(Insurance): Là một cam kết bồi thường về mặt kinh tế trong đó người được hưởng bảo hiểm phải có trách nhiệm phải đóng một khoản tiền gọi là phí bảo hiểm cho đối tượng bảo hiểm theo các điều kiện bảo hiểm đã được quy định.

1. Phân loại

Có 2 loại bảo hiểm chính đối với hoạt động xuất nhập khẩu

a.Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu
– Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển:

– Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển đường hàng không và đường bộ
+ Lợi ích của mua bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu
(1)Giảm bớt rủi ro cho hàng hoá do hạn chế tổn thất nhờ tăng cường bảo quản kiểm tra đồng thời kết hợp các biện pháp đề phòng và hạn chế tổn thất.

(2)Đem lại lợi ích cho nền kinh tế quốc dân, góp phần tiết kiệm và tăng thu ngoại tệ cho nhà nước. Khi các đơn vị kinh doanh xuất nhập khẩu nhập hàng theo giá FOB, CF, xuất theo giá CIF, CIP sẽ tạo ra khả năng cạnh tranh của bảo hiểm trong nước với nước ngoài. Nhờ có hoạt động bảo hiểm trong nước các chủ hàng không phải mua bảo hiểm ở nước ngoài, nói cách khác là không phải xuất khẩu vô hình.

(3)Khi các công ty có tổn thất hàng hoá xảy ra sẽ được bồi thường một số tiền nhất định giúp họ bảo toàn được tài chính trong kinh doanh. Số tiền chi bồi thường của các công ty hàng năm là rất lớn chiếm khoảng 60%-80% doanh thu phí bảo hiểm.

(4)Nghĩa vụ và quyền lợi của mỗi bên tham gia bảo hiểm đã trở thành nguyên tắc thể lệ và tập quán trong thương mại quốc tế. Nên khi hàng hoá xuất nhập khẩu gặp rủi ro gây ra tổn thất các bên tham gia sẽ được công ty bảo hiểm giúp đỡ về mặt pháp lý khi xảy ra tranh chấp với tàu hoặc các đối tượng có liên quan
b.Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu(ECI-export credit insurance)
Ban đầu, BHTDXK là loại hình bảo hiểm nhằm bồi thường cho nhà xuất khẩu (ngân hàng nhà xuất khẩu) trước rủi ro khi nhà nhập khẩu (ngân hàng nhà nhập khẩu) không thanh toán khoản nợ cho nhà xuất khẩu (ngân hàng nhà xuất khẩu). Sau này, khi thị trường phát triển, BHTDXK là loại hình bảo hiểm nhằm cung cấp bồi thường tài chính về các khoản nợ khó đòi theo các hợp đồng mua bán, xuất nhập khẩu phát sinh do các rủi ro thương mại hoặc rủi ro chính trị trong giao dịch thương mại quốc tế.
+ Lợi ích của doanh nghiệp khi mua bảo hiểm tín dụng xuất khẩu
(1) Bảo vệ tài chính cho nhà xuất khẩu trong trường hợp nhà nhập khẩu mất khả năng thanh toán;

Trước rủi ro người mua nhập khẩu mất khả năng thanh toán, thay vì bán hàng thu tiền ngay, doanh nghiệp xuất khẩu mua BHTDXK có thể chấp nhận cho người mua nhập khẩu trả chậm, nhờ đó tăng lợi thế cạnh tranh thương mại, tăng doanh số, mở rộng thị trường.

(2)Tăng khả năng đi vay từ các tổ chức tín dụng do ngân hàng có thể cấp hoặc mở rộng tín dụng khoản vay dựa trên hợp đồng BHTDXK, từ đó giúp tổ chức xuất khẩu tăng lượng hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu;

(3)Với kiến thức cũng như kinh nghiệm chuyên sâu về đánh giá rủi ro, quản lý rủi ro, đặc biệt sở hữu hệ thống cơ sở dữ liệu, lên đến hàng triệu khách hàng trên toàn cầu, được cập nhật thường xuyên, liên tục, công ty bảo hiểm sẽ cung cấp thêm các thông tin giá trị về người mua nhập khẩu, cho phép doanh nghiệp xuất khẩu mở rộng hoạt động sang các thị trường mới, tăng doanh số bán hàng.

(4)Với hệ thống cơ sở dữ liệu trên, công ty bảo hiểm có thể xác định cho doanh nghiệp xuất khẩu hạn mức cho phép người mua nhập khẩu nợ tiền. Hợp đồng bảo hiểm sẽ có điều khoản quy định thay đổi linh hoạt hạn mức này khi thông tin thị trường về khách hàng nhập khẩu thay đổi.Hợp đồng bảo hiểm là một văn bản trong đó người bảo hiểm cam kết sẽ bối thường cho người được bảo hiểm khi đối tượng bảo hiểm bị tổn thất do những rủi  ro đã thỏa thuận gây nên, còn người được bảo hiểm cam kết nộp phí bảo hiểm.

 
II.Hợp đồng bảo hiểm

1. Khái niệm:

Hợp đồng bảo hiểm là một văn bản trong đó người bảo hiểm cam kết sẽ bồi thường cho người được bảo hiểm khi đối tượng bảo hiểm bị tổn thất do những rủi ro đã thỏa thuận gây nên, còn người được bảo hiểm cam kết nộp phí bảo hiểm.

1. Phân loại

1. Hợp đồng bảo hiểm chuyến(Voyage Policy): là hợp đồng bảo hiểm cho một chuyến hàng hoặc 1 lô hàng được vận chuyển từ một cảng này đến một cảng khác.
   Đặc điểm:
   – Luôn tuân theo điều khoản từ kho đến kho
   – Chỉ có giá trị đối với từng chuyến hàng
   – Được thể hiện bằng đơn bảo hiểm hoặc giấy chứng nhận bảo hiểm.b. Hợp đồng bảo hiểm bao(Floating Policy): là hợp đồng dùng để bảo hiểm cho nhiều chuyến, nhiều lô hàng trong một khoảng thời gian nhất định
   Đặc điểm: Có giá trị tự động linh hoạt, giúp giảm được thời gian và chi phí đàm phán và tránh được việc quên không ký hợp đồng bảo hiểm.+Hợp đồng bảo hiểm định giá( Valued Policy): là loại hợp đồng khi ký người ta ghi rõ trị giá hoặc số tiền bảo hiểm của hợp đồng bảo hiểm
   +Hợp đồng bảo hiểm không định giá( Unvalued Policy): là loại hợp đồng khi ký kết người ta không ghi rõ số tiền bảo hiểm hay giá trị bảo hiểm mà chỉ nêu ra nguyên tắc để tính số tiền hay giá trị bảo hiểm( căn cứ vào giá trị hàng hóa ở bến đến vào ngày tàu đến hoặc ngày tàu đăng ký phải đến hoặc trị giá hàng hóa lúc xảy ra tổn thất, lúc bồi thường hoặc lúc chấp nhận bồi thường).
   Chú ý: Việt Nam không sử dụng hợp đồng bảo hiểm không định giá.