Các rào cản tăng năng suất lao động

Theo tổ chức lao động quốc tế (ILO), tổ chức năng suất Châu Á (APO) cũng như kết quả nghiên cứu, tính toán tại Việt Nam cho thấy, năng suất lao động của Việt Nam hiện đang ở mức thấp so với các nước trong khu vực. Đây là một trong những vấn đề được Quốc hội, chính phủ, xã hội, các chuyên gia đặc biệt quan tâm trong thời gian vừa qua.

Nhiều rào cản

– Nhận thức của lãnh đạo về sự cân thiết nâng cao năng suất chưa thật đầy đủ, thể hiện ở sự thiếu ưu tiên cho các mục tiêu năng suất và chưa có được chiến lược cải tiến năng suất rõ rang.

– Thiếu sự quan tâm đầu tư cho các dự án nghiên cứu – phát triển và cải tiến năng suất. Một phần do chưa nhận thức được sự cần thiết cả việc đầu tư cho các hoạt động này, một phần do sự hạn chế về nguồn lực.

– Thiếu sự đầu tư cho phát triển KH&CN, một phần do chưa nhận thấy rõ vai trò , lợi ích kinh tế từ việc đầu tư, một phần do doanh nghiệp qu mô nhỏ không có năng lực cho phát triển KH&CN nên phải loay hoay trong bài toán công nghệ giá rẻ, bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng đang còn thiếu một tầm nhìn chiến lược dài hạn về phát triển.

– Hạn chế trong việc xây dựng một doanh nghiệp học hỏi, thích ứng với thay đổi và áp dụng các phương thức quản lý tiên tiến, đồng thời thiếu sự khích lệ người lao động trong các hoạt động cải tiến.

– Trình đô lao động trong các doanh nghiệp còn hạn chế, người lao động còn thiếu tác phong công nghiệp, ý thức kỷ luật, nhận thức về pháp luật và các quy định. Doanh nghiệp khó khắn trong việc thu hút và duy trì lao động giỏi, lành nghề.

– Doanh nghiệp quan tâm tới mở rộng, phát triển thị trường, nhưng chưa thực sự nhận thức được vấn đề phát triển doanh nghiệp theo định hướng khách hàng, coi khách hàng là trung tâm để định hướng cho các hoạt động của doanh nghiệp. Vì vậy, tạo ra một vòng luẩn quẩn: DN thiếu năng lực – tạo ra chất lượng thấp – không thỏa mãn được khách hàng – khách hàng bỏ rơi – không sử dụng hết công suất – năng suất giảm; và luôn phải đối mặt với các vấn đề thường trực là thiếu vốn, thị trường đầu ra khó khăn, gí cả đầu vào tăng, khả năng sinh lời thấp…

Giải pháp tháo gỡ nút thắt của nhà nước:

– Cần tập trung tháo gỡ các nút thắt đối với phát triển bền vững của từng nghành, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực; tập trung thúc đẩy mạnh mẽ những ngành kinh tế mũi nhọn, lợi thế cao và tác dụng lan tỏa tới các ngành khác bằng cách tác động tổng hợp các chương trình hỗ trợ.

– Nhà nước nên tập trung thúc đẩy phát triển các DN nhỏ tiềm năng tăng trưởng về quy mô thông qua các giải pháp tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, giúp các DM co cơ hội tiếp cận vốn phát triển kinh doanh.

– Cần hỗ trợ thông tin, kiến thức để các DN có thể xây dựng được các định hướng phát triển dài hanh, cũng như ưu tiên phát triển doanh nghiệp trong các ngành kinh tế chủ lực của nước ta.